Sertleşme sorunu tanısı oldukça kolaydır. Öte yandan bu sorunun neden kaynaklandığını belirlemek daha zor olabilir. Hekimin kendisine başvuran hastasının neden sertleşme sorunundan şikayetçi olduğunu doğru bir şekilde belirleyebilmesi için, genellikle kapsamlı bir hasta görüşmesine, ardından fiziki muayeneye ve muhtemelen birkaç laboratuvar testine ihtiyaç duyacaktır.
Hangi testler sertleşme sorunu nedenlerini tanımlamaya yardımcı olabilir?
Erektil disfonksiyon tanısı, hekim ile görüşme, ardından fiziki muayene ve gereken durumlarda birkaç test ile oldukça kolay konulabilmektedir. Bu testler genel olarak,
Fiziki Muayene
– Sabah sertleşmesi sorgulaması: Sağlıklı erkekler normalde gece uyurken istemdışı ereksiyon olurlar. Buna halk arasında sabah sertleşmesi de denilmektedir. Eğer bu olmuyorsa hormonlar veya penise kan akışı ile ilgili bir sorunun göstergesi olabilir.
– Nabız muayenesi : Tansiyon ve diğer kan basıncı parameterelerine bakılır.
– Rektal muayene : Prostat kontrolü yapılır.
– Karın muayenesi : İç hastalıklar neticesinde tetiklenen bir durum olup olmadığının anlaşılması için yapılır.
Kan vb. Testler İle Bakılan
– Testosteron
– Kan şekeri seviyeleri
– Lipid profilleri
– Karaciğer ve böbrek fonksiyonu
– Tiroid fonksiyonu
– İdrar tahlili
– Vasküler test
– Enjeksiyon testi: İlaca cevap, hekimin sorunun nedenini tanımlamasına yardımcı olabilir.
– Renkli Doppler renkli damarsal kan akışı haritalaması veya Doppler ultrasonu olarak da adlandırılır. Doktorların kan damarlarının yapısını ve penisteki kan akışını görmesini sağlayan bir ultrason biçimidir.
Erektil disfonksiyon yaygın nedenleri şunlardır:
– Fizyolojik bozukluklar: Hastalarda görülen diyabet, yüksek tansiyon, kolesterol yüksekliği ve bazı kan damarların tıkanması, penise olan kan akışının bozulmasına neden olabilir. Bazı hormonal problemler ve kullanılan ilaçlar da erektil disfonksiyona yani sertleşme sorununa neden olabilir.
Örneğin inme veya MS hastalığı (multiplskleroz) beynin vücudun geri kalanıyla iletişim kurma yeteneğini etkileyebilir. Beynin, sinirlerin veya omuriliğin farklı bölgeleri hasar görürse, penise doğru mesajlar iletilemez.
– Psikolojik nedenler: Erektil disfonksiyon, çiftler arasındaki ilişki sorunları, performans kaygısı, stres, depresyon (iş, aile, finansal nedenli) cinsel istismar öyküsü, cinsel davranışla ilişkili duyulan suçluluk veya korku, ayrıca altta yatan diğer mental rahatsızlıklardan da kaynaklanabilir.
En basit anlatımıyla penise gelen kan akışı bozukluğu sertleşme bozukluğunun en yaygın nedenidir. Diyabet, yüksek tansiyon ve damar sertleşmesi (ateroskleroz) gibi çeşitli hastalıklar da kan akışını kötü yönde etkileyebilir. Aslında, damar sertleşmesi 50 yaşından büyük erkeklerde sertleşme sorununun kabaca % 40’ına neden olur.
Sinir sistemini etkileyen hastalıklarda vücudun cinsel uyarım sinyallerini işleme yeteneğine müdahale ederek sertleşme bozukluğuna neden olabilir. İnme veya omurga yaralanmalarından kaynaklanan sinir hasarı ve multiplskleroz, Parkinson gibi diğer nörolojik hastalıklar, beynin cinsel uyarılmaya tepki verme yeteneğini önler ve cinsel işlev bozukluklarına neden olur.
Halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabet hem damar hem de sinir sistemlerini olumsuz etkileyen bir hastalıktır. Hastalığın tipine bakılmaksızın diyabetik hastaların yaklaşık % 50’sinde sertleşme sorunu görülür.
Ayrıca kaza sonucu sinirlerin veya damarların hasar görmesi ve bunun sonucunda penise kan akışını engelleyecek şekilde oluşan kırık veya ezikliklerden de kaynaklanabilir.
Benzer şekilde, prostat, mesane veya kolon kanseri tedavisinde yapılan ameliyatlar ve radyasyon terapileri de sertleşme bozukluklarına neden olabilir.
Düşük testosteron, tiroid veya hipofiz bezi sorunları gibi hormonal bozukluklar da sertleşme sorunlarına neden olabilir.
Penis içinde sert plak oluşumuna sebep olan ve penisin normal olmayan şekillerde kıvrılmasına veya bükülmesine neden olan Peyroni hastalığı da sertleşme bozukluklarına neden olabilir.
Bazı kronik hastalıkları tedavi etmek için kullanılan ilaçlar sertleşme bozukluğuna neden olmaktadır. Beta-blokerler, bazı kalp ilaçları, bazı peptik ülser ilaçları, uyku hapları ve antidepresanlarla yapılan tedaviler bu sınıflandırmaya girer.
Yoğun alkol ve sigara tüketimi, uyuşturucu kullanımı, sağlıksız tek tip beslenme gibi parametrelerin sonucu olarak tek tek veya birlikte sertleşme bozukluğuna neden olabilir.
Sertleşme sorunu ile ilişkili diğer kronik hastalıklar arasında kronik böbrek yetmezliği, karaciğer yetmezliği, Alzheimer hastalığı, uyku apnesi ve KOAH (kronik obstrüktif akciğer hastalığı) sayılabilir.
Çoğu zaman, birkaç faktörün birlikte seyretmesi sertleşme bozukluğuna neden olur. Sonuç olarak risk faktörleri veya koşullarının sayısı arttıkça, erkeklerde sertleşme sorunu görülme oranı da buna bağlı olarak artar.
Bazı durumlarda erkeğin yaşı da bir endişe kaynağı olabilir. Sertleşme bozukluğu özellikle 60 yaşından sonra daha sık görülebilmektedir. Rahatsızlığın ortaya çıkması, 40 yaşındaki erkeklerde % 39 oranlarında görülürken bu oran 60 yaş ve üzerinde % 67’dir. Bununla birlikte sertleşme bozukluğu rahatsızlığı her yaşta olabilir ancak yaşın kendisi tek başına sertleşme sorunu nedeni olamaz. Bununla birlikte yaşlı erkeklerde kalp ve damar hastalıkları özellikle diyabet gibi bazı sağlık sorunlarının daha sık görülmesi ve bununla ilişkili ilaçların kullanımıyla ortaya çıkan yan etkiler yaşla birlikte sertleşme bozukluğunun artış oranını bilimsel olarak açıklamaktadır.
Sağlık problemleri ve çoğu zaman psikolojik etkenler (stres, kaygı, performans anksiyetesi vb.) sertleşme sorunu oluşmasına neden olabilir. Ayrıca erkeklerde diyabet, hipertansiyon, yüksek kolesterol ve prostat ameliyatı gibi tıbbi durumlarla da ilişkilidir. Bir erkeği bu sağlık sorunlarından ne kadar çok faktör etkilerse, sertleşme sorunu riski de o kadar yüksek olur. Ancak bazı ender durumlarda bu nedenlerin hiçbiri olmamasına rağmen gene de sertleşme bozukluğu görülebilmektedir.
Sertleşme sorunu tanımlaması kişiden kişiye değişir. Toplumsal çekincelerden dolayı hastaların sorunlarını iletmekten çekinmesi de gerçek hasta sayısını doğru olarak tahmin etmeyi zorlaştırır. Genel olarak ereksiyon probleminin tanımı ve bunun sertleşme sorunu olarak nitelendirilmesi için ne kadar süre devam etmesi gerektiği konusunda evrensel olarak kabul edilmiş bir kriter de yoktur. Ancak yukarıda da belirtildiği üzere belirtilerin 3 aydan fazla sürmesi çoğu otorite tarafından Sertleşme sorunu tanısı konulması için yeterli kabul edilir.
Genel kabul görmüş güvenilir bilimsel araştırmalar, tüm dünyada 40 yaş ve üzeri erkeklerin %52’sinin Türkiye’de ise 40 yaş ve üzeri erkeklerin yaklaşık %34’ünün bu sorunla karşılaştığını belirtmektedir. Dünya çapında yaklaşık 100 milyon erkeğin sertleşme sorunu ile yaşadığı tahmin edilmektedir. Çoğu erkek hayatının bir döneminde bu sorunla karşılaşır ancak genellikle bu durum geçicidir ve bazen tedaviye bile ihtiyaç duymadan kendiliğinden şikayet belirtileri kaybolur.
Sertleşme bozuklukları belli bir yaş ve üzeri erkeklerde mantıklı nedenlerle daha çok ilişkilendirilir. Sonuçta, ereksiyon problemleri özellikle diyabet ve kardiyovasküler hastalık gibi yaşa bağlı durumlar ortaya çıktıkça daha yaygın hale gelir.
Bununla birlikte, genç erkekler de sertleşme sorunu yaşayabilirler. Bunun nedenlerini anlamak için, ereksiyon yani sertleşme mekanizmasını gözden geçirmek faydalıdır. Bir erkek cinsel olarak uyarıldığında, düz kas dokusu gevşer ve atardamarlar genişleyerek penisin kanla dolmasına izin verir. Bu meydana geldiğinde, düz kas dokusu kişi boşalıncaya kadar penisteki kanı hapsetmeye çalışır.
Bazı erkeklerde tıp dilinde Ateroskleroz denilen kalıtımsal veya beslenme alışkanlıklarındaki problemlerinden dolayı oluşan damar sertleşmesi olabilir, bu da penise kan akışını bozar. Ateroskleroz, damarların iç duvarında çeşitli maddelerin (özellikle kalsiyum) birikimine bağlı olarak ortaya çıkan kalınlaşma ile ortaya çıkan bir durumdur. Birikim nedeniyle damar daralır ve kanın damar içindeki akışı sınırlanır. Halk arasında damar sertliği olarak da bilinir.
Sertleşme sorunu yaşayan genç hastalar ile ilgili UCLA’da yapılan bir çalışmanın sonuçları Uluslararası ED Araştırmaları Dergisi’nde yayınlanmıştır* Bu çalışmaya yaşları 18 ila 49 yaşları arasında değişen ve son bir yıl içinde en az altı ay boyunca sertleşme sorunu yaşadığını belirten 23 genç hasta çalışmaya alındı. Ortalama yaş ise 33 olarak belirtildi ve her erkeğin penisine periyodik aralıklarla ultrason taraması yapıldı.
Araştırmacılar, kullanılan kriterlere bağlı olarak çalışmaya katılan erkeklerin sadece % 4 ile 13’ünde damar sertleşmesi bulguları buldular. Çalışmanın sonucunda ise bu verilere dayanarak, genç erkeklerde sertleşme sorunu vakalarının çok az bir kısmının penis damarlarındaki sorunlardan kaynaklandığını belirtmişlerdir. Bu hastaların yaşadıkları sertleşme bozukluğunu tanımlamaları istendiğinde, çoğu ilişkiye başladıktan sonra ereksiyonu yani sertleşmeyi sürdürmede sorun yaşadığını iletmiştir. Ereksiyon meydana geldiğinde ereksiyonun sürdürülememesi durumu daha çok penise giden toplardamardaki kapakçık (bir çeşit valf mekanizması) yapısının bozulmasıyla ortaya çıkan venöz yetmezlik (venöz kaçak) rahatsızlığı olabilir. Bu hastalıkta penis içerisinde sertleşmeyi sağlayan tüplere normal bir şekilde gelen kan, toplardamardaki kaçak nedeniyle kişi herhangi bir boşalma yaşamadan veya ilişkiyi devam ettirecek kadar bir süre geçemeden vücuda geri döner.
Bu sayfada sizlere sertleşme sorunu nedir sorusunun cevapları detayları ile birlikte verilecektir. Sertleşme bozukluğu (Sertleşme Sorunu) denilen olgu, istek olduğu halde cinsel ilişkiyi sürdürmek için yeterli sertliği sağlayamama veya hiç sertleşememe, ya da cinsel ilişkiyi sürdürmeye yetmeyecek kadar sertleşmeyi koruyamama durumuna verilen genel addır. Sertleşme bozukluğu tatmin edici bir cinsel ilişki yaşamanıza engel olur ancak tedavi edilebilir bir durumdur. Sertleşme bozukluğu rahatsızlığı olan kişiler;
* Cinsel ilişkiyi sonuçlandıracak sertliği uzun süre sürdüremez
* Cinsel ilişki için yetersiz ve kısmi bir sertlik oluşabilir ama ilişkiyi sağlayamaz
* Veya hiç ereksiyon (sertleşme) olmaz.
Sertleşme bozukluğu bazen iktidarsızlık olarak da adlandırılır, ancak tercih edilen terim genelde sertleşme bozukluğu veya erektil disfonksiyondur.
Kısaca özetlersek, erkeklerde istek olduğu halde tatmin edici bir cinsel ilişki için gerekli olan sertliği başlatma ya da devam ettirmede kalıcı yetersizlik durumlarına Sertleşme Bozukluğu denilmektedir. Bu belirtilerin 3 ay sürmesi çoğu otorite tarafından Sertleşme Bozukluğu tanısı konulması için yeterli kabul edilir. (Travma ve Cerrahi müdahaleler sonrası hariç)
Uzun yıllardır sertleşme sorunu nedir ve neden oluşur sorusunun cevabı tıp bilimince araştırılmıştır. Bu sorunun neden oluştuğunu anlamadan önce sertleşmenin nasıl gerçekleştiğini anlamak gereklidir. Erkeklerde cinsel fonksiyonlar; damar, sinir, hormon sistemlerinin beraber etki etmesi sonucu çalışmaktadır. Bu sistemlerin yanında kişinin psikolojik durumu da sertleşmeye etki etmektedir. Penis içerisinde yer alan corpus cavernosum ismi verilen kanallara hormon ve sinir sisteminin yapmış olduğu uyarı sonrası kan dolumu gerçekleşmekte ve bu da sertleşmenin oluşmasını sağlamaktadır. Hormon ve sinir sisteminin uyarısı, görsel veya duyusal bir uyaran sonucu gerçekleşebildiği gibi zihinde oluşan hayallere bağlı da oluşabilmektedir. Hormonal sistemde özellikle erkeklik hormonu olarak bilinen testosteron, cinsel fonksiyonların çalışmasında önemli bir rol oynamaktadır.¹ Sertleşme sorunu tıpta genellikle erektil disfonksiyon olarak adlandırılmaktadır. Erektil disfonksiyon bir hastalık değildir, ancak birçok hastalık veya durumun sonucunda ortaya çıkan bir şikayettir. Uzun yıllardır araştırılan bu konuda sertleşme sorunu ile ilgili şikayetlerin giderilmesi için birçok farklı yöntem de bulunmuştur.
Sertleşme sorunu yani erektil disfonksiyon, bireyin yeteri kadar sertleşememesi ya da sertleşmeyi gerekli süre boyunca sürdürememesi durumudur. Sertleşme sorunu yaşayan hastalar sertleşme sorunu nedir sorusunu üroloji hekimlerine sıkça sormaktadırlar. Hızlı başlangıçlı sertleşme sorununun sebepleri psikojenik ya da radikal prostatektomi (prostatın tamamının cerrahi olarak çıkarılması) gibi durumlardır. Sertleşmenin yeterince sürdürülememesi anksiyete (endişe hali) veya damar sisteminde oluşan problemlere bağlı olabilmektedir. Aynı zamanda depresyon ve bazı ilaçların da erektil disfonksiyona neden olduğu bilinmektedir.
Sertleşme sorunu açısından risk faktörü oluşturan bazı durumlar da mevcuttur. Bu durumlarda erektil disfonksiyonun önlenmesi ve tedavisi daha zor olmaktadır:
Risk faktörleri yaşam tarzının değiştirilmesi ile düzelmektedir.² Diyabet, omurilik hastalıkları ya da yaralanmaları, multiple skleroz, Peyronie hastalığı (peniste şekil bozukluğu) gibi durumlarda da erektil disfonksiyon görülebilmektedir. Erektil disfonksiyonda öncelikle ilaç tedavisi, enjeksiyon tedavisi, vakum cihazları gibi ameliyat dışı tedavi yöntemleri denenmektedir. Bu yöntemlerin başarısız olduğu durumlarda mutluluk çubuğu olarak adlandırılan penil protezler yüksek başarı ve memnuniyet oranı ile kalıcı bir çözüm sunmaktadır.³
Penil protezler sertleşmenin gerçekleşmesine yardımcı olan corpus cavernosum kanallarına yerleştirilen medikal cihazlardır. Bu cihazlar temelde tek parçalı (malleable) ve üç parçalı şişirilebilir olmak üzere iki çeşittir. Tek parçalı protezler, sertleşme sorunu nedir ve kalıcı çözümü var mıdır merak edenlerin uzun süreli kullanabileceği protez çeşididir. Penis içerisindeki kanallara iki adet tek parçalı mutluluk çubuğu yerleştirilmektedir. Bu çubukların bükülebilir özelliği sayesinde elle dik konuma getirilir ve rahatlıkla kullanılabilir. Kullanılmadığında ise yüksek bükülme açısı sayesinde iç çamaşırı içerisine gizlenebilmektedir.⁴ Üç parçalı protezler, hidrolik prensibi ile çalışmaktadır. Testise yerleştirilen pompanın birkaç kez şişirilmesi sonucu karın içine yerleştirilen rezervuarın içindeki sıvı, kanallardaki silindir protez parçalarının içerisine doğru geçer. Tıpkı normal kan akımında olduğu gibi sıvı akışı ile çalıştığı için bu protezler doğal sertleşme görüntüsü sunmaktadırlar. Pompadaki indirme tuşu sayesinde sıvının tekrar rezervuara geçmesi mümkün olup sertleşme kolaylıkla sona erdirilebilir.⁵
İki tür tedavi bulunmaktadır.
1- Cerrahi Olmayan Tedaviler
2- Cerrahi Tedaviler
Penil protez kararı verilmeden önce bu basamakların doktorlar tarafından hastalara önerilmiş olması ve hastalar tarafından da denenmiş ve artık bir cevap alınamıyor olması gerekmektedir.
1- Cerrahi olmayan tedaviler
– Psikolojik Danışmanlık
– Oral ereksiyon hapları (T*dal*fil, Sild*naf*l, V*rden*fil vb.)
– Penil enjeksiyonlar
– Vakum cihazları
2- Cerrahi tedaviler
– Penil protezler
– Penil re-vaskülarizasyon
RIGICON GmbH
Jägerstraße 54-55. 10117
Berlin
Almanya
Rigicon GmbH (Almanya), Rigicon, Inc. (ABD) iştirakidir.